12-03-2011, 09:22 PM
VEKTÖRLER
Esya ve olayları tanımlarken iki tür büyüklük kullanırız.
Skaler büyüklükler
Vektörel büyüklükler
Skaler büyüklükler: Sadece sayı ile ifade edilen
büyüklüklerdir.
Örnek: 10 kalem, 20 m, 60 saniye v.b.
Vektörel büyüklükler: Sadece sayı ile ifade edilemeyen,
Doğrultusu
Yönü
Siddeti ( Büyüklüğü )
Uygulama noktası ( Baslangıç noktası ) bilinen
büyüklüklere denir. Vektörel bir A büyüklüğü A ile, boyu
ise I A I ile gösterilir.
Doğrultusu ………………I xy I
Yönü …………………….. K’dan M’ye doğru
Siddeti ………………….. 2 birim
Uygulama noktası …….. K
Vektörlerin özellikleri:
1.) Dki vektörün toplamı ya da farkı yine bir vektördür.
A B C
r r r
+ = A B D
r r r
- =
2.) Vektörlerde toplamada değisme özelliği vardır.
A B B A
r r r r
+ = +
3.) Bir vektörü skaler bir sayıyla çarpmak yada bölmek o
vektörün büyüklüğünü çarpmak yada bölmek demektir.
4.) Bir vektörün zıt isaretlisi, zıt yönlü bir vektördür.
Doğrultusu değismez.
5.) Bir vektörün doğrultusu, yönü ve siddeti
değistirilmeden istenilen yere tasınabilir.
6.) Doğrultusu, yönü ve siddeti aynı olan vektörler esit
vektörlerdir. Uygulama noktası (Baslangıç noktası) farklı
olabilir.
Vektörlerin toplanması:
Vektörlerin toplanmasında üç yöntem vardır.
1.) Paralel kenar metodu
2.) Ucuca ekleme metodu
3.) Bilesenlere ayırma metodu
1.) Paralel kenar metodu
Baslangıç noktası aynı olan vektörler paralel kenara
tamamlanır. Baslangıç noktası ile kesim noktasını
birlestiren vektör, toplam vektörü verir.
R A B
r r r
= +
Cosinus teoremi: R2 = A2 + B2 - 2.A.B.Cosa
! Dkiden fazla vektörün toplanması paralel kenar
metoduna göre yapılırken önce rasgele iki vektörün
toplamı yapılır, sonra toplam vektör ile diğer vektör
paralel kenar metoduna göre yapılarak islem devam
ettirilir.
2.) Ucuca ekleme metodu:
Vektörlerden biri rasgele seçilip diğer vektörlerin
doğrultusu, yönü ve siddeti değistirilmeden sıra ile ucuca
eklenir. Birinci vektörün baslangıç noktası ile son
vektörün ucuna doğru toplam vektör çizilir.
R A B C
r r r r
= + +
3.) Bilesenlere ayırma:
Bir vektörün bilesenleri o vektörün x ve y düzlemlerindeki
izdüsümüdür.
F FX Fy
r r r
= +
Fx = F.Cosa
r
Fy = F.Sina
r
Vektörlerin çıkarılması:
Dki vektör arasındaki çıkarma islemi bir vektör ile diğer
vektörün zıt isaretlisinin toplamı seklinde ifade edilir.
( R A B)
r r r
= + -
ÖZEL DURUMLAR :
1.) Dki vektör arasındaki açı sıfır ise yani paralel ise ve aynı
yönlü ise toplam vektör, vektörlerin cebirsel toplamına
esittir.
2.) Dki vektör arasındaki açı 180o ise yani yönleri zıt ise
toplam vektör cebirsel farka esit olur.
3.) Dki vektör arasındaki açı 90o ise toplam vektör pisagor
bağıntısından bulunur.
R2 = A2 + B2
4.) Dki vektörün toplamı, vektörlerin büyüklüklerinin cebirsel
toplamından daha büyük, cebirsel farkından daha küçük
olamaz.
A B R A B
r r r r r
- £ £ +
5.) Aralarında ? açısı bulunan iki kuvvet esitse bileske
vektör açıortay üzerindedir.
6.) Aralarında ? açısı bulunan iki kuvvetin bileskesi büyük
olan kuvvete daha yakındır.
ESDT SDDDETLD VEKTÖRLERDE ÖZEL DURUMLAR :
1.) ? = 0 ise R = 2.F
2.) ? =60o ise R = F 3
3.) ? = 90 ise R = F 2
4.) ? = 120 ise R = F
5.) ? = 180 ise R = 0
Esya ve olayları tanımlarken iki tür büyüklük kullanırız.
Skaler büyüklükler
Vektörel büyüklükler
Skaler büyüklükler: Sadece sayı ile ifade edilen
büyüklüklerdir.
Örnek: 10 kalem, 20 m, 60 saniye v.b.
Vektörel büyüklükler: Sadece sayı ile ifade edilemeyen,
Doğrultusu
Yönü
Siddeti ( Büyüklüğü )
Uygulama noktası ( Baslangıç noktası ) bilinen
büyüklüklere denir. Vektörel bir A büyüklüğü A ile, boyu
ise I A I ile gösterilir.
Doğrultusu ………………I xy I
Yönü …………………….. K’dan M’ye doğru
Siddeti ………………….. 2 birim
Uygulama noktası …….. K
Vektörlerin özellikleri:
1.) Dki vektörün toplamı ya da farkı yine bir vektördür.
A B C
r r r
+ = A B D
r r r
- =
2.) Vektörlerde toplamada değisme özelliği vardır.
A B B A
r r r r
+ = +
3.) Bir vektörü skaler bir sayıyla çarpmak yada bölmek o
vektörün büyüklüğünü çarpmak yada bölmek demektir.
4.) Bir vektörün zıt isaretlisi, zıt yönlü bir vektördür.
Doğrultusu değismez.
5.) Bir vektörün doğrultusu, yönü ve siddeti
değistirilmeden istenilen yere tasınabilir.
6.) Doğrultusu, yönü ve siddeti aynı olan vektörler esit
vektörlerdir. Uygulama noktası (Baslangıç noktası) farklı
olabilir.
Vektörlerin toplanması:
Vektörlerin toplanmasında üç yöntem vardır.
1.) Paralel kenar metodu
2.) Ucuca ekleme metodu
3.) Bilesenlere ayırma metodu
1.) Paralel kenar metodu
Baslangıç noktası aynı olan vektörler paralel kenara
tamamlanır. Baslangıç noktası ile kesim noktasını
birlestiren vektör, toplam vektörü verir.
R A B
r r r
= +
Cosinus teoremi: R2 = A2 + B2 - 2.A.B.Cosa
! Dkiden fazla vektörün toplanması paralel kenar
metoduna göre yapılırken önce rasgele iki vektörün
toplamı yapılır, sonra toplam vektör ile diğer vektör
paralel kenar metoduna göre yapılarak islem devam
ettirilir.
2.) Ucuca ekleme metodu:
Vektörlerden biri rasgele seçilip diğer vektörlerin
doğrultusu, yönü ve siddeti değistirilmeden sıra ile ucuca
eklenir. Birinci vektörün baslangıç noktası ile son
vektörün ucuna doğru toplam vektör çizilir.
R A B C
r r r r
= + +
3.) Bilesenlere ayırma:
Bir vektörün bilesenleri o vektörün x ve y düzlemlerindeki
izdüsümüdür.
F FX Fy
r r r
= +
Fx = F.Cosa
r
Fy = F.Sina
r
Vektörlerin çıkarılması:
Dki vektör arasındaki çıkarma islemi bir vektör ile diğer
vektörün zıt isaretlisinin toplamı seklinde ifade edilir.
( R A B)
r r r
= + -
ÖZEL DURUMLAR :
1.) Dki vektör arasındaki açı sıfır ise yani paralel ise ve aynı
yönlü ise toplam vektör, vektörlerin cebirsel toplamına
esittir.
2.) Dki vektör arasındaki açı 180o ise yani yönleri zıt ise
toplam vektör cebirsel farka esit olur.
3.) Dki vektör arasındaki açı 90o ise toplam vektör pisagor
bağıntısından bulunur.
R2 = A2 + B2
4.) Dki vektörün toplamı, vektörlerin büyüklüklerinin cebirsel
toplamından daha büyük, cebirsel farkından daha küçük
olamaz.
A B R A B
r r r r r
- £ £ +
5.) Aralarında ? açısı bulunan iki kuvvet esitse bileske
vektör açıortay üzerindedir.
6.) Aralarında ? açısı bulunan iki kuvvetin bileskesi büyük
olan kuvvete daha yakındır.
ESDT SDDDETLD VEKTÖRLERDE ÖZEL DURUMLAR :
1.) ? = 0 ise R = 2.F
2.) ? =60o ise R = F 3
3.) ? = 90 ise R = F 2
4.) ? = 120 ise R = F
5.) ? = 180 ise R = 0
BİR GÜN TÜRK MİLLETİ BAŞINIZA BİR KURT GİBİ ÇÖKECEK...